Het verkiezingscircus begint warm te draaien. Het is nog 6 weken tot aan 21 maart. Ik doe mee in Amersfoort en omdat ik ook al eens meedeed in Utrecht (tevergeefs) is het tijd voor een vergelijking. Ik beloof je niet lastig te vallen met partijstandpunten. Een korte reis door lokale verkiezingstijd.
De sfeer in Utrecht (>500.000 inwoners) was zo heel anders dan in Amersfoort (>150.000 inwoners). In beide steden heb je 30 ondersteuningsverklaringen nodig om mee te mogen doen. Belangrijk verschil is dat het hier allemaal veel gemoedelijker gaat. Op het stadhuis word ik rustig geholpen, in Utrecht stond ik tijden in de rij, om zoals de zittende partijen verzonnen hebben, mensen schriftelijk te laten verklaren dat ze mij ondersteunen. Omdat Amersfoort een derde is van zijn Utrechtse broeder, lijkt het ook twee derde rustiger. Ik moet mijn eerste debat nog krijgen, waarschijnlijk zal dit net zo gemoedelijk gaan als de aanloop.
Verklaringen
Je spreekt af met allerlei vrienden en bekenden op het gemeentehuis, waarvan het grootste deel op de afgesproken tijdstip komt. Zij moeten persoonlijk bij een ambtenaar het ondersteuningsformulier tekenen en nadat het gestempeld is bij mij inleveren. Helaas hield de griep een vijfde van mijn ondersteuners thuis. Dat is dan lastig, niet alleen voor mijn vrienden, maar ook voor mij. De tijd dringt namelijk omdat de stapel formulieren op 4 februari ingeleverd moet zijn. Voor de controle hiervan kon ik al op 29 januari bij ambtenaren terecht. Zij bekijken of alles compleet is en zich geen ‘ verzuimen’ voordoen.
Ik heb in Utrecht meegemaakt dat mensen mij argwanend vroegen wat er allemaal met de verklaring zou gebeuren, ‘Niets, antwoordde ik dan, het dient enkel als kunstmatige drempel om mij tegen te houden om mee te doen.’ Tijdens deze verkiezingen ligt de opgeworpen barrière weer wat hoger doordat de kandidaten per partij een geheugenstick moeten inleveren met daarop alle benodigde gegevens. En die had ik dus niet. Ik heb wat glazig naar de speciale software gekeken en het toen met een zucht weggeklikt, omdat ik mij hierin niet vele uren wilde verdiepen. Geloof me, ik heb al heel wat programmatuur geïnstalleerd, maar deze lijkt ontworpen te zijn om de kandidaten hoofdpijn te bezorgen.
Daarom vroeg ik de Amersfoortse ambtenarij om hulp. En ja hoor, op uiterst vriendelijke manier klopten zij de gegevens het systeem in. Tot zover ben ik gered. Overmorgen krijgen we het lijstnummer en dan gaat het officieel van start en kunnen de posters en visitekaartjes worden gedrukt.
Debatten
De eerste debatten zijn al geweest. Morgen doe ik mijn eerste. Ook dat is hier weer andere koek dan in de domstad. Daar werd je als nieuwe partij bij een flink aantal debatten helemaal niet uitgenodigd en als je langs kwam, was er een enkele minuut spreektijd voor jou gereserveerd. In 2014 hebben we toen in de laatste weken nog geprobeerd met andere uitgesloten nieuwkomers zelf maar wat debatten te organiseren, maar dat kwam niet van de grond. Ook dat is hier veel beter. Er is zelfs een debat waarvoor ik mij niet hoef op te geven omdat ze ervan uitgaan dat je toch wel komt. Kijk, zo zie ik het graag. De zittende partijen hebben de afgelopen vier jaar zich al voldoende geprofileerd, ik vind dat de nieuwe partijen best wat extra presentatie tijd mogen krijgen. We gaan ontdekken hoe dit loopt in Amersfoort.
Verkiezingsborden
In Amersfoort zijn er digitale verkiezingsborden waarop alle partijen te zien zijn. Nadat de lijstnummers bekend zijn gemaakt op 9 februari, zullen ze op allerlei plaatsen staan. Ook dat was anders, maar wel avontuurlijker in Utrecht. Daar ging ik ‘s nachts, ‘s morgens vroeg en op andere tijden met de trap door de stad om overal onze poster te plakken. Meestal was er geen plaats meer op het bord en dan plakte ik onze verkiezingsposter noodgedwongen over die van een andere partij. Of ik had mijn poster net vers geplakt en was hij er een kwartier later al weer afgerukt door een andere partij die op deze manier campagne voerde. Vooral leuk was het als je ‘s avonds laat nog even een rondje maakte langs de borden en je concurrenten druk in de weer zag met stijfsel en trappen. Sommige partijen hadden zelfs speciale plakploegen. Dat zat er bij ons als beginnende partij niet in. Weken ben ik hiermee bezig geweest, op zoek naar publiciteit.
Pers
Ik kan niet anders zeggen, achteraf was de Utrechtse pers pet. Met heel veel moeite wist ik sommige over te halen onze partij een artikel te gunnen. En als dit kwam dan vaak op een van de laatste pagina’ s, met een artikel dat nog te summier was om te begrijpen. De pers lijkt zeker in de kei stad in te zien, dat zij juist een hele belangrijke functie hebben te vervullen. Over de aandacht hier heb ik dan ook niet te klagen. En dan zijn er nu de filmpjes, die steeds meer gemaakt worden. Gisteren was ik bij EVA. Zij nemen iedere lijsttrekker individueel onder de loep en doen hier niet alleen een interview mee, maar ook een quiz en een beef proef. Wat mij ook bij deze jongens enorm bevalt is de ontspannen sfeer waarmee zij aan het filmen zijn.
Flyeren
Folders in de stad verspreiden en bloemen of hebbedingetjes uitdelen, daar begin ik niet meer aan. In Utrecht hebben Giulio di Napoli en ik duizenden flyers in even zo veel brievenbussen gekieperd. Het kostte ons weken. Ook op het Centraal Station in Utrecht deelden we honderden flyers uit aan mensen die het station in gingen. Je weet natuurlijk nooit hoeveel mensen op basis van deze folders hebben besloten op je te stemmen, maar het waren er in ieder geval te weinig.
Ik ben klaar voor de komende weken. Het zal er om spannen. Ik weet niet of onze standpunten voldoende indruk maken, ze zijn in ieder geval vernieuwend en opbouwend, net zoals DLM+.
Rob Vellekoop, 8 februari