In de Atlas van Utopia’s staan activiteiten die bijdragen aan radicale veranderingen in de maatschappij. De Atlas laat over 2018 en 2019 zien dat allerlei ogenschijnlijk utopische acties dankzij veel inzet van de bevolking toch uiteindelijk resultaat hebben. Het terugdraaien van de privatisering van diensten als water- en energievoorziening lukt uitstekend. Een paar grote steden geven het voorbeeld.
Barcelona
Sinds februari 2018 biedt de openbare duurzame energiemaatschappij Barcelona Energia (BE) een alternatief voor grote energiemaatschappijen. BE staat op tegen de bedrijfslobby’s en zorgt voor autonomie en de macht aan de burgers, volgens de initiatiefnemers. De openbare energiemaatschappij slaagt erin energie aan de stad en aan een groeiend aantal burgers te leveren.
De ongeveer 200 Gigawatt per uur aan energie is afkomstig van zonnepanelen op daken van overheidsgebouwen, zoals bibliotheken en buurtcentra. Op deze manier is BE (deels?) zelfvoorzienend in de energie behoefte. Barcelona Energia is de grootste honderd procent openbare duurzame elektriciteitsleverancier van Spanje. Steden zoals Cádiz, Pamplona en Palma de Mallorca hebben ook plannen om het voorbeeld van Barcelona te volgen.
Parijs
Voor 2010 zorgen vier lichamen, twee particuliere bedrijven Suez en Veolia en twee overheidsbedrijven voor de drinkwatervoorziening. Gevolg van deze manier van organisatie is dat de waterprijzen worden opgedreven. Vandaar dat wordt besloten de watervoorziening weer te deprivatiseren. Het openbare drinkwaterbedrijf Eau de Paris (EDP) levert aan drie miljoen gebruikers.
Tijdens het eerste jaar van het EDP wordt een besparing van 30 miljoen behaald waardoor de waterprijs met 8% kan dalen. Zelfs per 1 januari 2019 is de prijs altijd nog lager dan voor 2010. Daarnaast is voor mensen zonder toegang tot drinkwater een netwerk aangelegd van 1.000 vrije openbare fonteinen in samenwerking met organisaties die daklozen en vluchtelingen ondersteunen.
Valladolid
Tientallen jaren hebben de inwoners van de Spaanse stad Valladolid last van slechte service en hoge prijzen voor hun drinkwatervoorziening. In 2015 tijdens de gemeenteraadsverkiezingen ontstaat er een drie partijen coalitie in het gemeentebestuur. Het toeval wil dat zij alle drie de drinkwatervoorziening in hun programma’s hebben opgenomen. Het contract met het particuliere bedrijf Aguas de Valladolid loopt af en watervoorziening komt na 20 jaar voor het eerst op de politieke agenda.
Een honderd procent openbaar drinkwaterbedrijf wordt opgezet (Public Water Management Platform – PWMP). Ondanks obstakels die de particuliere sector opwerpt en wetten die de lokale overheid beperken in het aangaan van schulden door te investeren in water infrastructuur weten de partijen toch het waterbedrijf op te zetten. Het openbare bedrijf hanteert lage tarieven voor de lage inkomens.
Jakarta
Jarenlang hebben inwoners van Jakarta zich verzet tegen het privatiseren van de drinkwatervoorziening, met de steun van experts, academici, mensenrechten en anti-corruptie activisten, en advocaten. Ze ondernemen acties zoals het plaatsen van artikelen in kranten, onderzoeksrapporten op radio en tv, folders, demonstraties, debatten, media campagnes, rally’s, petities en legale acties.
Zeer succesvol is in november 2012 een burgerrechtszaak tegen het privatiseren van de drinkwatervoorziening. Hiermee voeren ze met succes de politieke druk op.
De gouverneur van Jakarta reageert op de druk met de installatie van een speciaal team, het Water Management Evaluatie team, dat bestaat uit ambtenaren en experts. Het team adviseert de Gouverneur om te deprivatiseren. Zij stellen een schikking voor met de particuliere bedrijven en komen met een plan om de drinkwatervoorziening over te nemen.
In februari 2019 kondigt de Gouverneur aan dat de provinciale overheid de watervoorziening gaat overnemen van particuliere bedrijven, ondanks dat het Hooggerechtshof de wettigheid van de particuliere waterbedrijven steunt.
Rob Vellekoop, 27 juli 2019
Het zal toch van af hangen van de burger?
De multinational zal liever willen blijven vangen?
DE jeugdzorg is gewoonweg niet te privatiseren, nog wel de “wortels van al het goede voor de toekomst”?