Laat spoorwegpersoneel Macron ontsporen?

Foto 123rf

Op 22 maart komen de Franse spoorwegarbeiders met een voorproefje op een maandenlange stakingsgolf omdat Macron het spoor dreigt te privatiseren. In hun allergie tegen Macron volgen in hun stakingskielzog studenten en overheidspersoneel. In veel Franse steden gaan donderdag duizenden de straat op.

We zijn gewend van de Fransen dat ze zich fel verzetten tegen plannen van Macron en zijn voorgangers als zij hun rechten willen aantasten. De Franse spoorwegbonden beloven drie maanden lang het spoor volledig te zullen ontregelen. En als Fransen iets dergelijks beloven, dan komen ze dat na. Frans conservatief president Macron zou weleens kunnen ontsporen,.

Als Macron zijn decreet over de ‘hervorming’ van de spoorwegen niet intrekt staakt het spoorwegpersoneel vanaf 3 april tot 28 juni. In deze periode zal afwisselend worden gestaakt met intervallen van drie dagen rijden en twee dagen staken.

De Franse spoorwegen SNCF zijn ooit genationaliseerd en de werknemers hebben een speciaal sociaal contract met werkzekerheid en een vroege pensionering. Het is een van de beste spoorwegen ter wereld met een toegankelijk, betaalbaar en snel net.

Ondanks de zeldzame eensgezindheid tussen de spoorwegbonden als UNSA, CFDT, CGT en Sud-Rail en de slagkracht om hun leden te mobiliseren zullen ze waarschijnlijk Macron niet van zijn plannen kunnen afhouden, tenzij een veel breder publiek gaat meedoen. En deze kans is wel degelijk aanwezig.

Voor de aankondiging van de spoorwegbezuinigingen hadden overheidsbonden al een staking op 22 maart aangekondigd als protest tegen het bevriezen van hun lonen en tegen het wegbezuinigen van 120.000 banen.

Studenten krijgen te maken met beperkende toelatingsprocedures tot bepaalde studies.  Gepensioneerden zijn dit jaar al eerder de straat op gegaan tegen bezuinigingen op hun pensioenen.

Frankrijks grote publieke sector, met 5,4 miljoen werknemers, is boos op Macrons bezuinigingsplannen en zij beschuldigen hem ervan de overheidssector te willen ontmantelen.

Daarnaast hebben de werknemers als groep afgelopen herfst al moeten slikken dat de rechten van werknemers ten gunste van de werkgevers zijn aangepast. De mobiliteit is vergemakkelijkt ten koste van de baanzekerheid.

In Frankrijk kunnen stakingen regeringen breken, dat bewijst de geschiedenis. Macron zou weleens zijn hand kunnen hebben overspeeld, ook al doet hij het met een fluwelen handschoen. Hij tekent met veel show een decreet, en daarna hopt hij dat het parlement na drie maanden het dekreet bekrachtigt tot wet.

In 1995 leidt het spoorwegpersoneel een massa beweging van stakingen om de aangekondigde pensioenhervormingen ongedaan te maken. In november en december van dat jaar is Frankrijk in de greep van een van de grootste stakingen die het land ooit heeft gekend. Na drie stakingsweken valt de regering Juppé over de pensioenkwestie. De stakingsbeweging geniet een grote populariteit en honderdduizenden zijn erbij betrokken. Het verkeer in Frankrijk komt grotendeels tot stilstand.

Het plan van Juppé wilde een stijging van de premies van ziekteverzekering, reorganisatie van het spoorwegnetwerk, werkloosheidsuitkering verlagen, nieuwe belastingen opleggen en de pensioengerechtigde leeftijd van overheidspersoneel verhogen. Stakers vullen in die dagen de straten van elke grote Franse stad met grote betogingen

Rob Vellekoop, 24 maart 2018