Tientallen gemeentes frauderen voor vele miljoenen, iedereen zwijgt

Foto 123rf

Boekhoudfraude bij gemeenten is ‘schering en inslag’. Inmiddels zijn er 29 gemeenten met een boekhoudfraude van meer dan 100 miljoen euro, inclusief 3 gemeenten met meer dan 1 miljard euro. Veel gemeenten presenteren in hun jaarrekeningen een veel te rooskleurig beeld van de opbrengsten en kosten. Onderzoek van de jaarrekeningen toont aan dat het saldo van baten en lasten niet klopt. Dit blijkt uit het onderzoek van registeraccountant drs. Leo Verhoef. Hij geeft aan dat met deze jaarrekeningen gemeenteraadsleden, burgers en pers en media zwaar misleid worden.

Misschien nog opvallender is dat bijna geen enkel gemeenteraadslid iets wil weten van de waarschuwingen voor bedrog en misleiding in hun jaarrekeningen of er actie op DURFT te ondernemen.

Deze conclusies trekt Verhoef uit zijn jarenlange onderzoek naar de kwaliteit van jaarrekeningen en begrotingen van gemeenten en provincies. Zijn bevindingen zijn schokkend. Even schokkend is het dat hij als klokkenluider zwaar geboycot wordt. Instellingen bevestigen de uitkomsten van zijn onderzoek, bijvoorbeeld het (vm) NIVRA (organisatie van Registeraccountants), de Raad van Tucht voor Accountants, de Rekenkamer Amsterdam en de Rekenkamer Rotterdam.

Gemeente Periode Gepresenteerd saldo
(miljoen euro’s)

Werkelijk saldo
(miljoen euro’s)

Boekhoud-fraude
(miljoen euro’s)
Amersfoort 2005-2018 +203 +97 106
Amsterdam 1998-2018 +1.309 +5.382 4.073
Arnhem 2001-2018 +48 -71 119
Bergen op Zoom 2010-2018 +19 -90 109
Breda 1998-2018 +208 +13 195
Delft 2005-2018 +118 -31 149
Den Haag 2005-2018 +301 -783 1.064
Deventer 2009-2018 +32 -70 102
Dordrecht 2005-2018 +224 -129 353
Eindhoven 2006-2018 +87 -324 411
Emmen 2010-2018 0 -147 147
Enschede 2005-2018 +99 -17 116
Gouda 2002-2018 +15 -134 149
Groningen 2010-2018 +147 -202 349
Haarlemmermeer 2003-2018 +81 -55 136
Heerlen 2003-2018 +37 -74 111
Helmond 2008-2018 +121 +10 111
Hoogeveen 2004-2018 +35 -68 103
Leeuwarden 2001-2018 +107 -71 178
Leiden 2010-2018 +55 -201 256
Maastricht 2014-2018 +20 -104 124
Nieuwegein 2004-2018 +56 -72 128
Oss 2003-2018 +132 -3 135
Rotterdam 2007-2018 +729 -722 1.451
Smallingerland 2003-2018 +162 +18 144
Tilburg 2010-2018 +216 -13 229
Utrecht 2008-2018 +544 -139 683
Vlissingen 2011-2018 -23 -131 108
Zaanstad 2011-2018 82 -19 101

Uit het onderzoek van registeraccountant Leo Verhoef

Dit gaat mis

Iedere onderneming of ondernemer is verplicht een boekhouding te voeren. Het kenmerk daarvan is dat het resultaat dat blijkt uit de winst- en verliesrekening verwerkt wordt in de balans. Dit is op een eenvoudige manier te controleren. Stel dat de onderneming in 2017 een winst van 100 euro maakt, dan moet het verschil tussen het vermogen aan het begin van 2017 en aan het einde van 2017 ook 100 euro zijn. Op deze manier controleert Verhoef iedere jaarrekening en betrapt hij bijna iedere gemeente op deze grove fout. De belastingdienst zou een dergelijke jaarrekening van een onderneming nooit accepteren, omdat zij dan vermoeden dat er met het resultaat gefraudeerd wordt.

Ongestraft

Gemeentes komen met deze praktijk ongestraft weg. Als ik aan Leo Verhoef vraag hoe dit kan, dan blijken er af en toe wel raadsleden te zijn die dit in hun gemeente bespreekbaar willen maken. Op de een of andere manier zetten ze dit echter niet door. Het heeft natuurlijk consequenties voor alle zittende raadsleden. Zij zijn meestal met een brief van Verhoef al jarenlang gewaarschuwd en hebben vervolgens niets ondernomen. Ieder raadslid heeft dus boter op zijn hoofd.

Volgens Verhoef zetten accountants of raadsleden die dit toch aankaarten hun carrières op het spel. Net zoals hij zelf ook jaren geleden deed, toen hij dit naar buiten bracht zijn baan verloor.

Voorbeeld

Leo Verhoef legt secuur op zijn website leoverhoef.nl vast wat er per gemeente aan resultaat verantwoord wordt (zie kolom Jaarrekening) en zet hiertegenover het bedrag (kolom Werkelijkheid) dat het zou moeten zijn gebaseerd op de vergelijking van het begin en het eind vermogen van een bepaald jaar. Anders gezegd het verschil tussen het vermogen aan het begin en aan het einde van het jaar moet gelijk zijn aan het resultaat van dat jaar.

We nemen Amersfoort als voorbeeld met de cijfers van de afgelopen vier jaar.

Bedragen x 1.000.000 euro
Amersfoort     Jaarrekening      Werkelijkheid
Jaar        Resultaat (saldo)           Resultaat (saldo) Verschil
2013 -3.90 -12.30 -8.4
2014 20.20 17.00 -3.2
2015 25.10 21.00 -4.1
2016 25.80 29.30 3.5
Totaal 67.20 55.00 -12.2

Over de afgelopen vier jaar gaf de stad Amersfoort in de jaarrekeningen aan voor in totaal 67,2 miljoen euro, terwijl in werkelijkheid er 55 miljoen euro overschot was. Leo Verhoef liet ieder jaar zien wat mis ging.

Gevolgen

Wat zijn de gevolgen voor het jaar na jaar verantwoorden van foutieve jaarrekeningen met verkeerde resultaten? De gemeenteraden baseren hun plannen op deze cijfers. Dit zou kunnen betekenen dat er bijvoorbeeld geen of minder onroerende zakenbelasting geheven wordt van de burgers, omdat er voldoende andere inkomsten zijn om de kosten te dekken. In het voorbeeld van Amersfoort kan je zien dat in het jaar 2013 het tekort 8,4 miljoen groter was dan de 3,9 miljoen die uit de jaarrekening bleek. Financieel was dit voor de stad dus een groter rampjaar dan men deed voorkomen.

Gemeenteraden weten dat dit gebeurt, of zij kunnen dit weten omdat het al zo lang aan de gang is. Verhoef schrijft de meeste gemeenteraden immers aan en rekent ze voor wat er mis gaat. Toch gaan zij met deze praktijk door. Blijkbaar is het veel pijnlijker om toe te geven dat zij al die jaren fout zijn geweest, dan te stoppen met deze wanvertoning.

Voor ondernemers en ondernemingen is het bijzonder wrang dat zij naheffingen en boetes krijgen wanneer blijkt dat hun boekhouding niet klopt, terwijl de gemeentelijke overheid ieder jaar ongestraft zijn gang kan gaan.

Leo Verhoef schrijft op zijn website

“Boekhoudfraude komt niet alleen voor in het bedrijfsleven. Boekhoudfraude komt ook voor bij nagenoeg alle gemeenten en provincies. Onderzoek van de jaarrekeningen van inmiddels alle gemeenten en provincies leert dat de omvang Nederland-breed vele miljarden euro’s bedraagt. Gemeenteraden en burgers worden met boekhoudfraude totaal op het verkeerde been gezet. Met instemming van accountants.
Amsterdam spant de kroon; hier gaat het inmiddels om ruim 4,0 miljard euro (periode 1998-2016). De slachtoffers zijn de belastingbetalers.”

Gepensioneerd registeraccountant Verhoef weigert zich neer te leggen bij deze situatie. Daarom zet hij zich ieder jaar in voor een kloppende financiële verslaglegging van de provinciale en gemeentelijke overheid. Een groot deel van het jaar is hij bezig met de jaarrekeningen van de bijna 400 Nederlandse gemeenten. Het feit dat deze situatie al meer dan 20 jaar duurt zegt alles over de geringe betrokkenheid van burgers bij onze democratie en het ongekende doorzettingsvermogen van Verhoef.

Rob Vellekoop, 16 december 2019

6 Comments

  1. Uw berekening klopt niet helemaal.
    Het gaat er in dit geval niet om wat je uiteindelijk alleen kan aftrekken.
    En laat dus zien dat betreffende gemeentes een verschil van 15.7 miljoen totaal hebben op hun jaar rekeniing.
    En daarmee er geen jaar is geweest dat betreffende gemeenten haar zaakjes conform op orde hadden.

  2. Je kunt bij Leoverhoef.nl jaar voor jaar zien dat het per gemeente niet klopt. Dus zijn berekening klopt helemaal.

  3. De BildeRberg-Groep Sloper,
    De Sloper,

    14 december 1931, Utrecht.

    Meer zeg ik niet,is verboden,maar de geschiedenis gaat zich herhalen.

    Ik dank U!

  4. Het gemeentebestuur van Amsterdam presenteerde over de periode 1998-2018 een voordelig saldo van opbrengsten en kosten van € 1.309 miljoen (€ 1,3 miljard!). De Amsterdammers moesten over die periode € 3.166 miljoen Onroerendezaakbelasting betalen. Al volgens de officiële cijfers was daarvan dus ruim 40% totaal niet nodig. In werkelijkheid was het nog heel veel erger. In werkelijkheid hield de gemeente in deze periode € 5.382 miljoen over! Met boekhoudfraude (van € 4.073 miljoen; € 4,1 miljard!) werd gemaskeerd dat de Onroerendezaakbelasting totaal overbodig was.
    Dus: ACTIE ! Amsterdammers, vraag/eis die onnodig opgelegde Onroerendezaakbelasting terug!
    Een voorbeeld van een brief waarmee die onnodige Onroerendezaakbelasting teruggevraagd/geëist kan worden is te vinden op de website van Leo Verhoef onder “Dossier: Amsterdam” , en direct onder leoverhoef.nl/dossiers/amsterdam/ amsterdamOZB2018.docx
    Hoort, zegt het voort !

  5. Behalve het feit dat gemeentebesturen altijd het voordeel van de twijfel schijnen te krijgen en buitengewoon arrogant met burgers omgaan, is het bij mijn ervaring zo dat er een ontzettend rigide houding bestaat binnen het overheidsapparaat.
    Je hebt dus drie overheden. De landelijke, provinciale en gemeentelijke waarvan ik vind dat de provinciale er tussenuit kan. In gesprekken met gem. ambtenaren heb ik wel eens geopperd waarom men steeds nog zo trouw is aan Den Haag terwijl vanuit de landelijke overheid de meeste soevereiniteit allang is verkwanselt aan Brussel.
    De reacties zijn geschokt en verbluffend. Het idee om niet gehoorzaam te zijn aan de Rijksafspraken lijkt opeens een gotspe.
    Zo gek is dat nog niet vind ik want gemeenten zijn helemaal tegen de taken opgewassen die hen wordt opgelegd bovendien ontbreken vaak de financiële middelen, zegt men en verhoogd de gem. belastingen.
    Vraag: waar blijft al dat geld in Den Haag en hoelang denken overheden nog autocratisch te blijven zoals ze dat nu zijn? Bovendien, hebben we in Nederland nog wel politieke partijen nodig of is het tijd voor referenda?

  6. Ook al zou de berekening niet HELEMAAL kloppen , dan nog is er de aanwezigheid van het frauderen. In Nederland bekijken ze dat als afwijkend foutje ….kan gebeuren ..waar mensen werken worden fouten gemaakt…en blablabla.Leo Verhoef, ik heb een idee . Zodat ze jou niet langer kunnen boycotten en uw inzet niet voor niks is geweest.In het verleden hebben wij al eens telefonisch contact gehad. Met uw toestemming, bewandel je niet de weg wie je boycotten, maar een bredere weg, die niemand ook maar voor ogen had. Je indien gewenst mag ten alle tijde contact nemen.Mvg, Dhr. Vermeulen

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.