Mattias Desmet, de schrijver van het opzienbarende boek ‘De psychologie van het totalitarisme’ reageert uitgebreid op de lading kritiek die hij met name in de Belgische mainstreammedia en vanuit de wetenschappelijke wereld over zich heeft heen gekregen. Hij is professor klinische psychologie aan de Universiteit Gent. In zijn geruchtmakend boek geeft hij onder andere antwoord op de vaak gestelde vraag Hoe kon de massa blind achter het coronaverhaal aanlopen?

Dissident

Met name zijn uitgesproken mening, waarvan heel veel mensen hebben kunnen kennisnemen, is blijkbaar een doorn in het oog van de massamedia (en degenen die deze getrouwe media aansturen). Hij plaatst het corona-verhaal, zoals de machthebbers dat graag wereldkundig maken, in een ander daglicht. Een felle aanval is het gevolg. In plaats van ervoor te kiezen te zwijgen, reageert hij op alle kritiek. En dat siert hem, ook wanneer hij een uitglijder toegeeft.

Daarnaast ging hij praten met mensen als Alex Jones en Tucker Carlson, En daarmee mag je niet praten, schrijft hij, want het zijn antivaxxers, complotdenkers, klimaatontkenners, virusontkenners, extreem-rechtsen, racisten, seksisten, enzovoort. Deze lijst wordt volgens Desmet steeds langer.

Het heeft er alle schijn van dat er een ware hetze tegen ‘dissident’ Desmet gevoerd wordt. Navolgend doet hij zijn verhaal, waarvan we een ingekorte versie hebben gemaakt. De volledige versie kan je nalezen op Substack.

Offensief

‘De laatste weken werd een waar offensief tegen me ingezet in de Vlaamse media. Ik werd in Vlaamse kranten ervan beschuldigd een leugenaar te zijn, iemand die zijn studenten indoctrineert, een propagandist, een prediker voor extreemrechts en dergelijke. Ik heb rustig geluisterd naar iedere stem die zich geroepen voelde om zich te laten klinken. Ik heb de indruk dat iedereen voorlopig het zijne wat gezegd heeft. Nu is het mijn beurt om mijn zegje te doen.”

Desmets boek De Psychologie van Totalitarisme is in de eerste helft van dit jaar in tien talen vertaald en er werden tienduizenden exemplaren van verkocht. Toen reageerden de media niet, aldus de wrange reactie van de schrijver.

Hij denkt dat dit komt omdat de bevolking het serieus moet nemen dat de coronacrisis een maatschappelijk-psychologische crisis is en dat dit de overgang is naar een technocratisch systeem waarin de overheid het beslissingsrecht over het lichaam van zijn burgers opeist en de privéruimte probeert te controleren en beheersen.

Verdacht maken

Op sociale media wordt een ware campagne gevoerd tegen hem. Een groep freelancers en factcheckers van mainstreamkranten wil de influencers van covidcritici eruit werken. Volgens Desmet opereert deze groep anoniem en zijn dit de drijvende krachten achter website(s) zoals ‘Het Observatorium’ en ‘Tegenwindmolen’ waarop zogenaamde ‘verontruste, anonieme burgers’ publicaties van dissidente influencers verdacht maken.

Het hele circus achter het tegenwerken en bezoedelen van mensen die een ander dan het regeringsgeluid laten horen is blijkbaar veel groter dan je zou vermoeden. Zo blijkt maar weer. Maar dit is nog lang niet alles.

Publieksprijs

Ondanks zware tegenwerking van de Minister van Cultuur Jambon wint het Vlaams tv-programma Tegenwind met een coronakritische documentairereeks waaraan Desmet samen met vijf andere wetenschappers heeft deelgenomen. Maar er zal meer tegenwind komen.

Desmet is te gast in het razend populaire Amerikaanse praatprogramma Tucker Carlson Today van opiniemaker en journalist Tucker Carlson. Je vindt het hier [YouTube]. Ook doet hij een interview met ‘veroordeeld complotdenker’ Alex Jones.

In dit vraaggesprek gaat Desmet onderuit door te beweren dat hij een openhartoperatie onder hypnose heeft gezien. Later bekent hij echter op zijn Facebookpagina dat hij ‘een dergelijke operatie uiteraard niet live gezien maar meende me te herinneren dat ik vroeger, toen ik vijftien jaar geleden voor het eerst een les gaf over hypnose als verdovingstechniek, er één op video had gezien. En ook daarvan was ik eigenlijk niet zeker, maar in de hectiek van het interview had ik me een lange uitleg willen besparen en gewoon ‘ja’ geantwoord. Iedereen mag voor zichzelf uitmaken of dit een leugen is of niet.’

Onzin

De media grijpen dit aan om te beweren dat Desmet onzin verkoopt. Ze proberen hem ongeloofwaardig te maken zodat het grote publiek hem en zijn ideeën niet meer serieus neemt.

In dit wat hij zelf ‘Het Eureka-moment van de media’ noemt verschijnt in drie nieuwsbladen tegelijkertijd. Hij is geïnterviewd door Alex Jones – een veroordeelde complotdenker. Hij voegt hier aan toe:’Er bestaan namelijk mensen waarmee je niet mag spreken: antivaxxers, complotdenkers, klimaatontkenners, virusontkenners, extreem-rechtsen, racisten, seksisten, enzovoort. Deze lijst wordt steeds langer.’

Mattias Desmet schrijft hierover:’Wie de heersende ideologie niet deelt, krijgt een stigma en wordt beschouwd als iemand waarmee een fatsoenlijk mens niet meer mag spreken.’
Mattias vindt dat ieder ander mens het recht heeft om te spreken en beluisterd te worden.

Hij zegt:’De act van het spreken moet centraal staan in de samenleving. We moeten ruimten creëren waarin er volledige vrijheid is op vlak van spreken – bij psychologen, artsen, advocaten, priesters, coaches, enzovoort – en we moeten stigmatisering daarbij zoveel mogelijk vermijden.’

Gedemoniseerd

In een poging van Vlaamse kranten om hem te demoniseren halen ze alles uit de kast. Het Laatste Nieuws publiceert een getuigenis van twee studenten – anoniem – die zijn colleges aan de universiteit als pure propaganda beschrijven en die verzekeren dat iedereen die een andere mening heeft dan de zijne, gegarandeerd zakt op het examen.

De prof klinische psychologie vertelt echter dat verschillende studenten die spontaan en wél in eigen naam het tegendeel beweren bot vingen bot bij Het Laatste Nieuws.
Volgens Desmet is de waarheid echter gemakkelijk te achterhalen, want al zijn colleges worden op video opgenomen en kunnen beluisterd worden.

Desmet beschouwt zijn lessen pas als geslaagd, als studenten er hun eigen mening over durven uit te spreken. Ook als die radicaal van de zijne verschilt.

Complotontkenner

In de campagne die tegen hem wordt gevoerd presenteren zij hem zowel als complotdenker en ook als complotontkenner. Hierover zegt hij niets tegen zogenaamde complotdenkers te hebben en ‘mochten ze niet bestaan, we hadden ze moeten uitvinden’.

In Amerika is volgens Desmet, door Catherine Austin Fitts – voormalig ambtshouder onder de Bush senior administratie en notoir anti-corona activiste – en psychiater Peter Breggin een in de (alternatieve) media wijd uitgesmeerde campagne opgestart. Hierin beschuldigen ze hem ervan een zogenaamd Trojaans paard te zijn. (Sarah Westall). Met andere woorden, iemand die door de CIA of andere overheidsdiensten betaald wordt om de bevolking ervan te proberen overtuigen dat er helemaal geen complot aan de gang is.

Mattias Desmet weerlegt dit eenvoudig door te verwijzen naar Hoofdstuk 8 van zijn boek,. Hierin geeft hij zijn mening over de rol die complotten volgens hem spelen in grote maatschappelijke processen.

Collega academici

Naast aanvallen uit media en politiek heeft hij ook kritiek van diverse collega academici gekregen, die natuurlijk door de massamedia zijn verspreid.

De professor schrijft dat Maarten Boudry hem beticht van ‘schromelijke zelfoverschatting’. Over Ignaas Devisch zegt hij:’ Hij deelt mijn standpunt niet. Althans nu niet meer. Hij heeft in de crisis duidelijk wat getwijfeld – een kritische positie innemen of niet. Maar nu is hij dus blijkbaar richting het dominante verhaal gekanteld. Dat is min of meer merkwaardig in het licht van de positionering die hij voor de crisis innam.’

Volgens de prof past Paul Verhaeghe ook in deze rij. ‘Hij was destijds de promotor van mijn doctoraat en ik heb zeventien jaar lang een hartelijke, menselijke en professionele relatie met hem onderhouden. We deelden in veel opzichten dezelfde maatschappijkritische houding, onder andere dezelfde kritische positie ten aanzien van het gebruik van cijfers in onze cultuur. De goede verstandhouding zette zich ook tijdens de coronacrisis verder.’

‘Mag ik je van mens tot mens vragen, Paul, waarom je nu deelneemt aan deze poging tot een intellectuele lynchpartij? En dat nog eens – zoals je zelf merkwaardig genoeg zonder schaamte zegt – zonder dat je mijn boek gelezen hebt?’

Ontmenselijking

Afsluitend schrijft Mattias Desmet:
‘Momenteel leidt stigmatisering vooral nog tot karaktermoord. Maar de geschiedenis leert dat het proces van ontmenselijking ook heel vlug naar een volgend niveau kan gaan. Enkel door met elkaar te spreken kunnen we dit proces tegengaan. Hoewel de hier besproken mediastorm natuurlijk ook in intellectueel opzicht interessant is, want hij toont hoe publieke narratieven tot stand komen.

De agendajournalistiek die van de grote mediaconcerns uitgaat, wat bedissel achter de schermen in besloten Facebook groepjes, en dan een aantal mensen die, heel menselijk, hun kleinmenselijke neigingen de vrije loop laten, met als eindresultaat dat er een verhaal geschreven wordt over iemand zonder dat die persoon zelf de gelegenheid krijgt om daarbij te helpen.

De moed om te spreken met wie men als echt anders ervaart – dat is een teken van een menselijke maatschappij. Het is dat soort spreken dat verbindend werkt en dat de maatschappij tot een échte samen-leving maakt. De moed tot dat verbindend spreken – dat is wat we terug moeten opnemen.”

De Psychologie van het totalitarisme